Roślina zawiera olejki eteryczne z p-cymolem, tymolem, pinenem, karwakrolem, jak również garbniki i flawony. Liście macierzanki piaskowej są środkiem łagodnie wykrztuśnym przy kaszlu oraz wzmacniającym żołądek. Stosuje się ją w nieżytach jamy ustnej, gardła, krtani i oskrzeli jako środek wykrztuśny, rozkurczający i antyseptyczny, pomocniczo także w nieżycie żołądka i jelit, w przypadku wzdęć. Można ją stosować zewnętrznie do kąpieli sprzyjających lepszemu ukrwieniu i ogólnie wzmacniających a także do okładów na uszkodzoną skórę.

W kuchni liście tymianku dodaje się do rosołu, marynat, sosów i zup, ponieważ pomagają one w trawieniu tłustych potraw i odznaczają się intensywnym przyjemnym zapachem. Jest to roślina miododajna. Słynne są pochodzące z niej miody kreteńskie.