Rośliny są cennym surowcem kosmetycznym. Wykorzystuje się je do produkcji kosmetyków wywierających dobroczynny wpływ zarówno na skórę, jak i na włosy. W niniejszym artykule skupimy się na ich pozytywnym wpływie na włosy i skórę głowy. 

Skład szamponów jest bardzo zróżnicowany w zależności od rodzaju włosów do jakiego jest przeznaczony. Dzięki odpowiednio dobranym składnikom włosy stają się lepiej odżywione, ponieważ substancje naturalnego pochodzenia bardzo dobrze są wchłaniane przez skórę głowy i tym samym docierają w głąb, aż do samych cebulek. Ze względu na wyjątkowo delikatne działanie szampony ziołowe są również doskonałym rozwiązaniem dla osób o wrażliwej skórze głowy oraz osób borykających się z nadmiernym przetłuszczaniem się włosów. Zawierają niewielką ilość substancji chemicznych a swoje działanie zawdzięczają w głównej mierze roślinom oraz odpowiednio dobranym witaminom.

FLAWONOIDY
Szczególnie powszechne w świecie flory są flawonoidy, które wykazują wyjątkowe właściwości, m.in. przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwalergiczne czy przeciwmutagenne. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym pomagają usunąć wolne rodniki ze skóry czy włosów, przez co zapobiegają ich przedwczesnemu starzeniu się. Ekstrakty zawierające flawonoidy są najczęściej wytwarzane z korzeni, liści, kwiatów czy nasion. Najpopularniejszymi z nich wykorzystywanymi w produkcji preparatów do pielęgnacji włosów są: ekstrakty z zielonej herbaty, arniki górskiej, skrzypu polnego, rumianku pospolitego, nagietka, lipy, chabra bławatka. 

Rumianek
Jednym z dobrze znanych ziół od dawna stosowanych w pielęgnacji włosów jest rumianek, który ze względu na swoje rozjaśniające właściwości, szczególnie polecany jest do jasnych włosów. Płukanie włosów naparem z rumianku może rozjaśnić włosy nawet o kilka tonów. Dzięki zawartości substancji zwanej bisabololem stosowany jest w szamponach przeznaczonych do wrażliwej skóry głowy, bowiem działa kojąco i łagodząco na skórę. Poprawia kondycję skóry oraz niweluje podrażnienia skóry, takie jak swędzenie oraz łuszczenie.

Aloes
Działanie łagodzące wykazuje również aloes. Dzięki właściwościom zatrzymującym wodę silnie nawilża i poprawia kondycję skóry głowy. W miąższu aloesu obecne są niezbędne witaminy i pierwiastki, takie jak magnez, potas, sód, żelazo, miedź, cynk a także aminokwasy. Aloes bardzo dobrze sprawdza się w produktach do pielęgnacji wrażliwej skóry głowy z tendencją do częstych podrażnień wywołanych nieodpowiednią pielęgnacją a także częstymi zabiegami fryzjerskimi. Dzięki zawartości witamin A i E działa antyrodnikowo, chroniąc przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. LEN Silnie nawilżająco na włosy działają również nasiona lnu.

Len
Wykazuje działanie osłaniające i powlekające. Jest częstym składnikiem szamponów do włosów suchych i matowych. Nadaje im miękkość oraz jedwabistą gładkość. Żel pozyskiwany z siemienia lnianego sprawdza się również jako naturalna maseczka do włosów o działaniu silnie nawilżającym. Zalanie wrzątkiem siemienia lnianego wpływa na wytworzenie się masy żelowej, która może być stosowana zarówno na całe włosy, same końcówki, jak i na skórę. 

Skrzyp polny
W przypadku włosów zniszczonych z tendencją do wypadania dobrze sprawdzą się szampony z zawartością skrzypu polnego. Jest to roślina o wielu wyjątkowych właściwościach ze względu na dużą zawartość witamin oraz mikroelementów. Dzięki bogactwu składników stymuluje naturalne procesy regeneracyjne włosów, jak równie spowalnia proces ich siwienia. Zawiera dużo cynku i potasu, które pozytywnie wpływają nie tylko na włosy, ale także na skórę i paznokcie. Jednym z ważniejszych składników skrzypu polnego jest krzemionka, która wzmacnia naczynia krwionośne, działa ściągająco na skórę oraz ogranicza jej przetłuszczanie się. Dodatkowo chroni włosy przed oddziaływaniem wolnych rodników, tym samym wzmacniając ich strukturę. 

Pokrzywa zwyczajna
Dobroczynny wpływ na włosy ma także pokrzywa zwyczajna, która często jest składnikiem szamponów przeznaczonych do pielęgnacji włosów przetłuszczających się. Ekstrakt z pokrzywy wpływa na pracę ujść gruczołów łojowych, ograniczając przetłuszczanie się skóry głowy. Bogactwo witamin A, C, K, B2 oraz składników mineralnych wzmacnia oraz poprawia kondycję włosów, ograniczając ich wypadanie. Pokrzywa oczyszcza i odtruwa organizm, dlatego też może być również pomocna w walce z trądzikiem. 

Czarna rzepa
Czarna rzepa, inaczej czarna rzodkiew, od dawna stosowana jest do pielęgnacji włosów w celu ich ogólnego wzmocnienia i odżywienia. Pomaga w regeneracji włosów osłabionych i pozbawionych blasku. Zawiera między innymi witaminy, takie jak B i C oraz dużo mikroelementów, głównie potasu, żelaza, wapnia, magnezu, siarki i fosforu, będących swoistym zastrzykiem energii, stymulując je do wzrostu. Pomaga również w regulacji pracy gruczołów łojowych, więc tym samym ogranicza przetłuszczanie się włosów. 

FITOKERATYNA
Składnikiem pochodzenia roślinnego, który wpływa pozytywnie na strukturę włosa jest fitokeratyna pozyskiwana głównie z kukurydzy, pszenicy bądź soi. Jest to składnik wyjątkowo cenny, bowiem posiada właściwości typowe dla keratyny, czyli substancji niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania i wzrostu włosów oraz paznokci, jak również wpływa na zdrowy wygląd skóry. Jest składnikiem szamponów oraz odżywek przeznaczonych do wzmocnienia oraz regeneracji włosów osłabionych bądź zniszczonych, zwiększa odporność włosów na uszkodzenia.

DZIEGIEĆ
Kolejnym godnym uwagi składnikiem jest dziegieć, występujący w szamponach przeznaczonych do pielęgnacji włosów nadmiernie przetłuszczających, ponieważ reguluje pracę gruczołów łojowych. Jest to dość lepka, ciemnobrązowa ciecz otrzymywana dzięki procesowi suchej destylacji kory lub drewna określonego gatunku drzewa – brzozy, jałowca, buku, sosny. 

Brzoza
W przemyśle kosmetycznym najczęściej stosowany jest dziegieć brzozowy pozyskiwany z kory brzozy. Występuje on z reguły w szamponach pomagających w walce z łupieżem oraz łuszczycą. Wykazuje działanie bakterio- oraz grzybobójcze, jak również przeciwświądowe, co pozwala utrzymać skórę głowy w dobrej kondycji. Oprócz dziegciu brzozowego zastosowanie w kosmetyce mają również liście brzozy, które wykazują działanie odkażające, regulujące pracę gruczołów łojowych oraz łagodzące stany zapalne skóry głowy. Dodatkowo, dzięki dużej zawartości witamin i minerałów, sok pozyskiwany z pnia brzozy wzmacnia oraz przyspiesza wzrost włosów. W pielęgnacji włosów często stosowany jest bezpośrednio na włosy jako wcierki bądź płukanki. 

Magdalena Burian 
dermokonsultantka

Publikacja: wrzesień 2018