Woda jest niezbędnym składnikiem do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Czy zastanawialiśmy się kiedyś nad tym, ile każdego dnia powinniśmy pić płynów, aby nasz organizm był dobrze nawodniony?

Każda komórka naszego ciała potrzebuje wody!

    Ciało dorosłego człowieka składa się w około 60% z wody, w związku z czym stanowi ona prawie połowę masy ciała. Woda znajduje się w każdej komórce, tkance i w każdym narządzie, jest także głównym składnikiem płynów ustrojowych. Praca każdej z części naszego ciała jest uzależniona od obecności wody. Jest ona niezbędna do transportu składników odżywczych, trawienia, przemiany materii, wydalania, oddychania oraz regulacji temperatury. Pozwala utrzymać stałą temperaturę ciała oraz odpowiednie nawilżenie skóry. Woda transportuje i rozpuszcza składniki pokarmowe za pośrednictwem płynów ustrojowych tj. krwi i limfy.
    Rola wody jest bardzo istotna, ponieważ na poziomie komórkowym pomaga m.in. regulować temperaturę ciała i ciśnienie krwi, przenosi witaminy rozpuszczalne w wodzie i składniki mineralne, wspomaga prawidłowe działanie nadrządów wewnętrznych, przepłukuje nerki, pomaga usunąć szkodliwe produkty przemiany materii z organizmu, utrzymuje równowagę elektrolityczną. Ponadto pomaga w usuwaniu nadmiaru sodu odpowiedzialnego za zatrzymywanie się płynów, wspomaga proces odchudzania, nawilża skórę, nadając jej miękkość, gładkość i jędrność.
    Prawidłowe nawodnienie organizmu odgrywa także rolę w trawieniu, funkcjonowaniu mózgu oraz utrzymaniu właściwego poziomu energii.

Objawy niedoboru wody

    Zapotrzebowanie na wodę jest zależne od wielu czynników, takich jak: wiek, masa ciała, stan zdrowia, temperatura otoczenia oraz aktywność fizyczna. Organizm człowieka ściśle kontroluje bilans płynów, gdyż nawet niewielki ubytek wody może wpływać bardzo niekorzystnie na pracę całego ustroju. Wiele osób przyznaje się do tego, że nie ma nawyku regularnego picia wody. Często jest tak, że sięgamy po wodę dopiero wtedy, gdy odczuwamy pragnienie, które bardzo często jest pierwszą reakcją organizmu na odwodnienie. Innymi objawami towarzyszącymi utracie wody są zawroty i bóle głowy, nudności, dreszcze, rozdrażnienie, obniżenie zdolności do wysiłku, osłabienie, uczucie gorąca na czole lub karku. Odwodnienie może skutkować problemami z ciśnieniem krwi, niewydolnością organów czy sprawnością mięśni.

Ile, co i jak pić?

    Ze względu na to, że woda jest przez nasz organizm stale wykorzystywana, musimy pamiętać o uzupełnianiu strat, które powstają w wyniku każdej wykonywanej przez nas czynności. W ciągu dnia człowiek może stracić nawet około 2,5 litra wody – wydalana jest ona z organizmu wraz z moczem, kałem, potem, a nawet w procesie oddychania wraz z wydychanym powietrzem. Przyjmuje się, że aby organizm był dobrze nawodniony, należy spożyć w ciągu dnia taką ilość wody, jaką się wydaliło. Ważne jest, aby codziennie dostarczać minimum 1,5 – 2 litry wody, czyli około 6-8 szklanek. Istotny jest także sposób nawadniania tzn. należy pić wodę stopniowo przez cały dzień w mniejszych ilościach np. można pić szklankę wody co 1,5 – 2 godziny, przy czym ważne jest, aby woda była mineralna, źródlana bądź stołowa. Jeśli w taki sposób spożywamy płyny, nasz organizm ma czas na przetwarzanie napojów w płyny ustrojowe, czyli kompleksowe nawadnianie. Reszta płynów powinna pochodzić z pokarmów stałych. Ewentualnie do dziennego spożycia wody można zaliczyć także herbaty ziołowe oraz soki warzywne. Natomiast do dziennej normy płynów nie wliczamy herbaty, kawy, alkoholu ani słodkich soków czy napojów gazowanych. Mogą one powodować odwodnienie organizmu i spowodować utratę korzystnych składników pokarmowych. Dla większości osób taka ilość wody jest wystarczająca, jednak kiedy człowiek silnie się poci, utrata wody jest większa, w związku z czym zapotrzebowanie na płyny jest większe i należy to uwzględnić. Oprócz wody ważne jest spożywanie soków owocowych i warzywnych nie dosładzanych, ponieważ oprócz nawodnienia dostarczamy z nimi witaminy i pierwiastki mineralne.
    Istotne jest zwracanie uwagę na to, co jemy i pijemy, aby dostarczyć organizmowi odpowiednich składników odżywczych i mineralnych. Nie należy jednak pić podczas spożywania posiłków, gdyż może to utrudniać prawidłowe trawienie i może skończyć się na wzdęciach. Można wypić kilka łyków, ale starajmy się uzupełniać płyny pół godziny przed posiłkiem albo po posiłku.

Rodzaje wody pitnej

    Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów wód mineralnych i stołowych. Wyróżniamy wody niegazowane i gazowane. Wartym podkreślenia jest fakt, że woda gazowana, ogólnie uważana za niezdrową, wcale taka nie jest. Dwutlenek węgla, którym jest nasycona ma działanie konserwujące i zabezpiecza przed rozwojem drobnoustrojów, dzięki czemu woda może dłużej zachować świeżość. Kolejną kwestią dotyczącą wyboru wody jest stopień jej zmineralizowania oraz zawartych w niej składników mineralnych. Do codziennego spożycia najlepsze są wody średnio zmineralizowane, to znaczy takie, które zawierają od 500 do 1500 mg substancji mineralnych na 1 litr. Najlepiej unikać wód o niższej niż 500 mg/l zawartości składników mineralnych, ponieważ mogą one przyczyniać się do wypłukiwania substancji mineralnych z organizmu. Natomiast wody zawierające więcej niż 1500 mg minerałów na litr to zazwyczaj wody lecznicze. Polecane są one osobom z niedoborami składników mineralnych czy cierpiącym na konkretne schorzenia. Wody te powinny być stosowane według zaleceń lekarza. Najważniejszymi dla człowieka pierwiastkami zawartymi w wodach są wapń, sód i magnez, które odgrywają bardzo ważne funkcje w organizmie.

    Nie zawsze pamiętamy o tym, że zdrowa dieta to nie tylko jedzenie, ale także płyny. W związku z tym najlepiej wybierać takie płyny, które wnoszą do organizmu substancje odżywcze, czyli wody mineralne, niesłodzone soki owocowe, soki warzywne lub herbatki ziołowe. Warto to zapamiętać, gdyż regularne spożywanie płynów powinno być zdrowym nawykiem każdego człowieka. Tylko dobrze nawodniony organizm może prawidłowo funkcjonować.

Julia Podlipniak
specjalista ds. żywienia

Publikacja artykułu: czerwiec 2014